Door politieke beslissingen zullen ouderen de komende jaren steeds langer zelfstandig blijven wonen. Voor mijn afstudeeronderzoek bij UNITiD onderzocht ik hoe ouderen tussen de 75 en 80 jaar langer zelfredzaam kunnen blijven. Ik zocht uit of een interactief product hier een rol bij kan spelen. Als CMD-afstudeerder (Communication and Multimedia Design) was ik gefocust op de interactie met zo’n product en hoe het er visueel uit kan zien.
Zelfredzaam zijn
‘Ouderdom komt met gebreken’ is een vaak gehoorde uitspraak. Of je zelfredzaam kan zijn op latere leeftijd hangt af van verschillende factoren, zoals je woonsituatie, mobiliteit en veiligheid. Ook fysieke, psychische en sociale kwetsbaarheden zijn factoren die de zelfredzaamheid van mensen kunnen beïnvloeden.
Juist binnen de groep ouderen spelen factoren als fysieke, psychische en sociale kwetsbaarheden een grote rol bij zelfredzaamheid. Je kunt je voorstellen hoe snel ouderen op allerlei vlakken achteruit gaan als ze fysiek niet sterk genoeg meer zijn. Het onderhouden van sociale contacten en de huidige woonsituatie kunnen dan ineens een probleem vormen.
Het is belangrijk om te realiseren dat iedere oudere een andere behoefte heeft, en dat deze behoefte samenhangt met de mate van zelfredzaamheid. Een sterk gevoel van zelfredzaamheid zorgt voor motivatie, waardoor hulpverlening van professionals minder gewild is. Mocht het toch zo zijn dat ouderen in een situatie terecht komen waarbij ze hulp nodig hebben, dan is het belangrijk dat ze in samenspraak met professionals kijken in hoeverre ze dingen nog zelfstandig kunnen blijven doen.
Ouderen uitnodigen om een bijdrage te leveren en te onderzoeken hoe ze langer zelfstandig kunnen blijven wonen stimuleert het welbevinden op meerdere terreinen. Uit onderzoek blijkt dat ouderen aangespoord moeten worden om dingen die ze nog zelfstandig kunnen, ook daadwerkelijk zelfstandig uit te voeren.
De toekomst: ‘mHealth’
‘Quantified Self’ is een groeiende beweging waar consumenten de komende jaren steeds meer gebruik van zullen maken. Het betekent dat je als individu gebruikmaakt van technieken, bijvoorbeeld wearables als smartwatches, om meer over jezelf te weten te komen. Aan de hand van verzamelde data kun je dingen meten, begrijpen en jezelf vervolgens aanpassen. Het doel hiervan is om inzicht te krijgen in je eigen leven, zodat je gezonder en zelfs gelukkiger wordt. Door zelfmetingen uit te voeren wordt het voor ouderen makkelijker om inzicht te krijgen in hun eigen gezondheid. Ook krijgen artsen op deze manier een totaalplaatje te zien, waardoor er veel gerichter te werk kan worden gegaan.
Voorheen hoorden we veel geluiden over ‘eHealth’ in de zorg voorbijkomen. Hierbij kunnen artsen via de computer diagnoses stellen, uitslagen communiceren en informatie met patiënten delen. eHealth heeft altijd te kampen gehad met problemen die betrekking hebben op de technologische achterstand binnen de zorg. Door de komst van smartphones zien we een trend ontstaan binnen de zorg die ‘mHealth’ wordt genoemd. mHealth betekent dat smartphones worden gebruikt voor mobiele gezondheidszorg. Op die manier kun je overal en altijd de juiste zorg ontvangen. Door mHealth te omarmen en te werken met bestaande functies en mogelijkheden die smartphones bieden, zullen patiënten sneller betrokken worden bij hun eigen zorg en gezondheid.
De volgende stap binnen Quantified Self is de verzamelde data openstellen voor onderzoekers. Hierdoor kunnen patronen ontdekt worden bij grote groepen mensen. Door het beschikbaar stellen van data kunnen in de toekomst ook zeldzame aandoeningen bij kleine groepen verholpen worden.
Iteraties en gebruikstesten
Om tot het juiste product te komen dat zelfredzaamheid stimuleert bij ouderen, was het belangrijk om in kaart te brengen waar deze groep precies naar op zoek is. Om dit duidelijk te krijgen heb ik verschillende interviews afgenomen met ouderen, zorgverleners en bedrijven die zich bezighouden met innovatie binnen en voor de gezondheidszorg.
Dit onderzoek leidde tot verschillende iteraties. Door middel van clickable prototypes liet ik een groep ouderen het product testen. Deze gebruikstesten zijn van grote waarde geweest om tot het eindproduct te komen.
ZELF, het gezondheidsdashboard voor ouderen
ZELF is een applicatie die ouderen hulp biedt en ze de kans geeft om inzicht te krijgen in hun gezondheid. Het is een platform dat data van gezondheidsmetingen inzichtbaar maakt, ongeacht welk merk of type apparaat er gebruikt wordt. Voorbeelden van gezondheidsmetingen die geregistreerd kunnen worden in ZELF zijn: bloeddruk, gewicht, saturatie in het bloed en de hoeveelheid stappen die iemand in een bepaalde periode zet.
Het doel van ZELF is de zelfredzaamheid bij ouderen bevorderen. ZELF zorgt ervoor dat ouderen meer controle krijgen over hun gezondheid. Ook kunnen ze zelf bepalen welke metingen ze inzichtelijk maken voor derden.
Door persoonlijke data inzichtelijk te maken voor bijvoorbeeld ziekenhuizen, de huisarts, wijkverpleging en familie, hebben ouderen niet meer het idee dat ze continu in de gaten worden gehouden. Aan de andere kant geeft het een veilig gevoel dat er direct actie kan worden ondernomen door de juiste zorgverlener als er iets aan de hand is.
Conclusie
Uit het afstudeeronderzoek blijkt dat het bevorderen van zelfredzaamheid bij ouderen ervoor kan zorgen dat zij daadwerkelijk langer zelfstandig kunnen wonen. Het betrekken van ouderen bij hun eigen zorg en gezondheid zorgt ervoor dat ze zelf meedenken over hoe en wanneer ze bepaalde zorg willen ontvangen. Het gevoel dat je als oudere zelf de touwtjes in handen kan blijven houden zorgt tegelijkertijd voor een versterkt gevoel van zelfredzaamheid.
Meer weten?
Mocht je na het lezen van deze blogpost meer willen weten over zelfredzaamheid bij ouderen, de applicatie of wil je meer te weten komen over mij? Bekijk dan mijn portfolio of zoek contact via Twitter, LinkedIn of Instagram.
