De Smartphone en Sociaal Gedrag

Wachtend op de trein, of op een vriend in een café. Niks geen mensen kijken of de omgeving in je opnemen. Graaiend in je broekzak of tas vind je je trouwe kameraad…je smartphone. Of het nu is om je verloren moment op te vullen of je niet alleen en verloren te voelen, je verdwijnt in de virtuele wereld totdat je door een piepende trein of een klop op je schouder weer met beide benen op de grond staat in het hier en nu.

Enerzijds bevinden we ons in onze eigen wereld wat ons asociaal maakt naar onze omgeving. Anderzijds zijn we in deze virtuele wereld veelal bezig op sociaal vlak. Kan de smartphone er ook voor zorgen dat we juist naar onze directe omgeving omkijken? Wij gaan hier nader in op de invloed van de smartphone op ons gedrag en welke applicaties juist inspelen op ons sociaal gedrag.

De invloed van de smartphone  op het gedrag van de gebruiker

De mobiele telefoon had een duidelijke functie; communiceren. Met de komst van de smartphone zijn de mogelijkheden enorm gegroeid en zijn er hedendaags talloze applicaties te downloaden. Zoals voorheen informatie online beschikbaar was via je pc, neemt de smartphone dit vanwege de mobiliteit nog een stap verder. Waar en in welke context we ons ook mogen bevinden, de toegang naar een grote hoeveelheid informatie ligt in de palm van je hand. Dat dit vraagt om een hele andere manier van ontwerpen hebben we al eerder beschreven in ontwerpen voor het mobiele web. De smartphone is een personal assistent geworden. Wanneer de batterij leeg is, voelen we ons nog meer onthand, dan bij onze oude telefoon, waar je alleen mee kon bellen.

Asociaal vs. sociaal gedrag

Hoe beïnvloed dit alles ons gedrag in de openbare ruimte? Door het gebruik van de smartphone balanceren wij tussen de actuele wereld en de virtuele wereld. Zo heb ik zelf laatst een trein gemist tijdens een overstap. Al mijn aandacht was gericht op mijn app. ‘Trein’ waardoor ik niet realiseerde dat ik op een heel ander perron was aangekomen.
Door de beschikking te hebben over alle informatie, is het plotseling niet meer noodzakelijk om contact te zoeken met andere mensen in de directe omgeving. Mijn iPhone is een betere assistent geworden dan de conducteur. (zolang ik dan wel blijf kijken op welk perron ik mij bevind natuurlijk…) Daarentegen is het mij meermaals overkomen dat ik mijn iPhone in de aanslag neem als een onbekende mij om raad vraagt. Zo moest een vrouw van 60+ laatst toegeven dat ze voor het eerst het voordeel in zag van ‘zo’n ingewikkeld ding’, toen ik haar kon vertellen welke bus ze moest nemen.

De smartphone zorgt voor nieuwe vormen van privacy binnen de openbare ruimte en nieuwe vormen om gemoedelijkheid en behaaglijkheid te ervaren binnen het publieke domein. Door het grijpen naar de smartphone gaan we onzekere gevoelens uit de weg en vormen we een protectieschild om ons heen; ‘Ik ben druk bezig met zaken die interessanter zijn dan hetgeen hier plaatsvindt…”
Dat de telefoon in het algemeen ons minder sociaal naar onze directe omgeving heeft gemaakt toont Renny Gleeson op grappige wijze in een kort filmpje op TED.

Haaks op het asociale gedrag staan de sociale netwerken als Twitter, Facebook en LinkedIn waarmee we druk bezig zijn om ons in de virtuele wereld sociaal te bewegen. Wereldwijd hebben al bijna 500 miljoen mensen een facebook account en spendeert de gemiddelde gebruiker wel 55 minuten per dag op Facebook is te lezen op trendwatching.com. Terwijl we ons distantiëren van de personen in de directe omgeving kunnen we eenvoudig contact leggen met personen op afstand.

Location based social services

Relatief nieuw zijn de applicaties die men niet alleen sociaal doet bewegen maar ook gericht zijn op de context waarin je je bevindt; Location based social services. Zo kun je met Twitterplaces zien door welke mensen in jouw omgeving een tweet is geplaatst. Via Foursquare, Gowalla of de Nederlandse variant Feest.je kunnen gebruikers inchecken, op locaties waar ze zich bevinden. Hiermee kan men gemakkelijk vrienden maar ook onbekenden ontmoeten. Als beloning ontvangen gebruikers punten en badges (beloningen in de vorm van het verwerven van een status)  en kunnen zij tips lezen van anderen.
Dat sommige applicaties echt de nadruk leggen op het sociaal bewegen in de actuele wereld viá de virtuele wereld blijkt uit nog minder bekende applicaties als Gatsby of het Nederlandse initiatief van LinkedIn ‘Open Coffee’, wat mensen samenbrengt voor een kop koffie op vrijdagochtend. Voor Gatsby dien je een Foursquare account te hebben en wordt je gewaarschuwd als er iemand in je buurt is met dezelfde interesses als jij.

Concluderend….

Gaan we massaal gebruik maken van het ontmoeten van mensen op deze geforceerde manier of blijft dit alleen voorbehouden aan hetzelfde type mensen dat houdt van ‘dating’ en ‘networkborrels’? Misschien komen er ook nog applicaties die ons sociale gedrag beïnvloeden naar onze directe omgeving op vrijblijvende en laagdrempelige wijze? Als ik dan weer mijn trein mis, kan ik in ieder geval gezellig met iemand samen wachten.